Τετάρτη 5 Ιουνίου 2019

Αθανασάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου

Το Αθανασάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου είναι ένα από τα παλαιότερα Μουσεία της χώρας και μέχρι πρότινος το κεντρικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλίας. Κτίσθηκε το 1909 με χρήματα που διέθεσε ο Αλέξιος Αθανασάκης από την Πορταριά του Πηλίου. Πρόκειται για ένα ισόγειο νεοκλασικό κτήριο με συνολικό εμβαδόν 870 τ.μ. και επτά χώρους έκθεσης

Το αρχικό σχέδιο κατασκευής εκπόνησε ο μηχανικός της Αρχαιολογικής Εταιρείας Α. Αγγελίδης και υλοποίησε ο αρχιτέκτονας Ι.Π. Σκούταρης. Βρίσκεται στην παραλία του Βόλου, μέσα στο πάρκο του Αναύρου. Αφορμή και σκοπός της ίδρυσής του υπήρξε η στέγαση και η έκθεση των γραπτών επιτύμβιων στηλών ελληνιστικών χρόνων από το νεκροταφείο της αρχαίας Δημητριάδας, που είχαν έρθει στο φως με τις ανασκαφές του Α. Αρβανιτόπουλου στις αρχές του 20ου αι. 

Ο τεράστιος πλούτος των αρχαιολογικών ευρημάτων των συλλογών του Μουσείου και η έλλειψη επαρκών εκθεσιακών χώρων και αποθηκών έκαναν επιτακτική την ανάγκη επέκτασης του κτηρίου. Το μακροχρόνιο αυτό αίτημα, αν και είχε διατυπωθεί από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, υλοποιήθηκε μόλις το 2004. 

Μετά τις επανεκθέσεις του 2004 και του 2009, το Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου φιλοξενεί αρχαιολογικά ευρήματα από τη νεολιθική περίοδο έως και τα ρωμαϊκά χρόνια. Η έκθεση αναπτύσσεται σε οκτώ αίθουσες (1-8) στο ισόγειο του παλιού και νέου κτηρίου και περιλαμβάνει ευρήματα από τις αρχαιολογικές έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στο Νομό Μαγνησίας από τις αρχές του 20ου αιώνα έως τις μέρες μας. Ενημερωτικά κείμενα, σχέδια και φωτογραφίες βοηθούν τον επισκέπτη να αποκτήσει εμπεριστατωμένη άποψη για το είδος και τη χρήση των αρχαιολογικών ευρημάτων κατά την αρχαιότητα αλλά και για τους αρχαιολογικούς χώρους από τους οποίους προέρχονται αυτά. 
Στο Μουσείο σήμερα υλοποιούνται πολλά εκπαιδευτικά προγράμματα σε σταθερή βάση αλλά και επετειακά, που βασίζονται στις αρχές της ενεργητικής μάθησης. Η έμφαση δίνεται στην προσεκτική έρευνα των εκθεμάτων, στην αυθόρμητη έκφραση των συναισθημάτων και των ιδεών και στη δημιουργική δραστηριότητα των συμμετεχόντων Τα προγράμματα αφορούν σχολικές μονάδες και ειδικές ομάδες κοινού.

ΑΙΘΟΥΣΑ 1, Εκδοτήριο εισιτηρίων: Στην αίθουσα υποδοχής διατίθενται εισιτήρια, ενημερωτικό υλικό και πωλητέα είδη. Επίσης, λειτουργούν πρωτοποριακά ηλεκτρονικά συστήματα πληροφόρησης και ξενάγησης.

ΑΙΘΟΥΣΑ 2, Ευρήματα ανασκαφών στο πλαίσιο μεγάλων έργων: Προβάλλονται αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία που ανασκάφηκαν στην Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας κατά τη διάρκεια μεγάλης κλίμακας σωστικών ανασκαφών, στο πλαίσιο δημόσιων έργων. Αντιπροσωπευτικά ευρήματα από τις αρχαίεςπόλεις της Άλου, των Φερών, του «Κάστρου» του Αερινού, από τους αρχαίους οικισμούς της λίμνης Κάρλας και από τον προϊστορικό οικισμό στον Κόμβο των Μικροθηβών οργανώνονται κατά αρχαιολογική θέση και κατά χρονολογική σειρά, πληροφορώντας τον επισκέπτη για τις πολιτιστικές αλλαγές που χαρακτηρίζουν τις αρχαιολογικές περιόδους από το τέλος της νεολιθικής εποχής έως τα ελληνιστικά χρόνια


ΑΙΘΟΥΣΑ 3, Συλλογή Άγγελου Μπάστη: Εκτίθενται χαρακτηριστικά αντικείμενα της νεολιθικής εποχής (ειδώλια, εργαλεία, κοσμήματα), τονίζοντας την ποικιλομορφία του νεολιθικού υλικού, αλλά και τη σημαντική διασπορά του στο θεσσαλικό χώρο. Το μεγαλύτερο μέρος της έκθεσης καταλαμβάνει η ιδιωτική Συλλογή του Βολιώτη Άγγελου Μπάστη, που δωρήθηκε στο Μουσείο του Βόλου το 1994.

ΑΙΘΟΥΣΑ 4 - Αίθουσα Γ.Χ. Χουρμουζιάδη, Νεολιθικός πολιτισμός της Θεσσαλίας: Η έκθεση παρουσιάζει ευρήματα κυρίως οπό τους νεολιθικούς οικισμούς στο Σέσκλο, στον Πρόδρομο Καρδίτσας και το Διμήνι (7η χιλιετία - 4η χιλιετία π.Χ.), καθώς και από άλλες νεολιθικές θέσεις του θεσσαλικού χώρου. Τα ευρήματα οργανώνονται σε τρεις θεματικούς άξονες: την οικιστική δραστηριότητα (αναπαράσταση στρωματογραφίας του Σέσκλου, οικοδομικά κατάλοιπα, ομοιώματα σπιτιών), την οικονομία (γεωργία, κτηνοτροφία, λίθινα και οστέινα εργαλεία, πήλινα αγγεία) και την ιδεολογία της εποχής (ειδώλια, κοσμήματα, σφραγίδες). Η ελεύθερη παρουσίαση των αντικειμένων, χωρίς τη μεσολάβηση προθηκών, συμβάλλει στην άμεση επαφή του επισκέπτη με τα εκθέματα, και κυρίως στην προσέγγιση του νεολιθικού ανθρώπου που τα δημιούργησε.

ΑΙΘΟΥΣΑ 5, Γραπτές επιτύμβιες στήλες Δημητριάδος: Τα μνημεία αυτά αποτελούν θαυμάσια δείγματα ελληνιστικής ζωγραφικής και ταυτόχρονα σημαντική ιστορική πηγή για τη ζωή στη Δημητριάδα. Μαζί με τα υπόλοιπα εκθέματα της αίθουσας δίνουν πληροφορίες για την πόλη που ιδρύθηκε από τον Δημήτριο Πολιορκητή (294-292 π. Χ.) και αναπτύχθηκε κατά την ελληνιστική και τη ρωμαϊκή εποχή (3ος αι. π.Χ. - 4ος αι. μ.Χ.). Την εικόνα συμπληρώνουν κτερίσματα από τα νεκροταφεία και ευρήματα από το ανάκτορο και τις οικίες (νομίσματα και σφραγίσματα σε λαβές αμφορέων).


ΑΙΘΟΥΣΑ 6, Χθόνιες θεότητες, κτερίσματα τάφων: Η έκθεση λειτουργεί ως εισαγωγή για την επόμενη αίθουσα, που αφιερώνεται στο ταφικά έθιμα. Εκτίθενται ευρήματα κυρίως από τις αρχαίες πόλεις των Αμφανών, των Φερών και της Δημητριάδος, που καταδεικνύουν τη λατρεία θεοτήτων σχετιζόμενων με τον Κάτω Κόσμο, όπως ο Δίας Μειλίχιος, ο Ερμής, ο Διόνυσος, η Αφροδίτη Πασικράτα, η Εννοδία, η Κυβέλη, η Περσεφόνη, που λατρεύονταν στα τοπικά ιερά. Εκτίθενται επίσης κτερίσματα τάφων (χρυσά κοσμήματα, γυάλινα αγγεία) από ολόκληρο το θεσσαλικό χώρο, που συμπληρώνουν την εικόνα για τις αρχαίες αντιλήψεις περί μεταθανάτιας ζωής.

ΑΙΘΟΥΣΑ 7, Ταφικά έθιμα: Παρουσιάζεται μια σαφής εικόνα των ταφικών εθίμων στη Θεσσαλία κατά τις διάφορες χρονικές περιόδους της αρχαιότητας (2η χιλιετία - 1ος αι. π.Χ.) με αναπαράσταση τάφων που αποτελούν αντιπροσωπευτικά δείγματα των πρακτικών ταφής των νεκρών. Τάφοι κιβωτιόσχημοι , πήλινες λάρνακες και εγχυτρισμοί (ταφές σε μεγάλα αγγεία) περιέχουν το σκελετό του νεκρού και τα κτερίσματα που τον συνόδευαν, ενώ λάκκος αποτέφρωσης και τεφροδόχα αγγεία παρουσιάζουν την πρακτική της αποτέφρωσης των νεκρών. Επιτύμβιες στήλες, ανάγλυφες και γραπτές, δηλώνουν τη σήμανση των τάφων.

ΑΙΘΟΥΣΑ 8 - Αίθουσα Δ.Ρ. Θεοχάρη, Η εξέλιξη της Θεσσαλικής Πόλης στο μυχό του Παγασητικού κόλπου: Η νέα μόνιμη έκθεση στη Νέα Πτέρυγα του Μουσείου έχει ως θέμα την εξέλιξη της θεσσαλικής πόλης στο μυχό του Παγασητικού κόλπου, από τη μυκηναϊκή εποχή μέχρι τους ρωμαϊκούς αυτοκρατορικούς χρόνους, με άξονα τις τρεις σημαντικές πόλεις της περιοχής, την Ιωλκό, τις Φερές και τη Δημητριάδα, οι οποίες στη διάρκεια δύο χιλιάδων περίπου ετών ήκμασαν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους και διαδέχθηκαν η μια την άλλη στην κυριαρχία της περιοχής. Στην έκθεση περιλαμβάνονται σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα αντιπροσωπευτικά για το δημόσιο και ιδιωτικό βίο της κάθε πόλης, τα οποία πλαισιώνονται από πλούσιο ενημερωτικό και εποπτικό υλικό, αλλά και αναπαραστάσεις μνημείων που σε ορισμένες περιπτώσεις συνοδεύονται από ηχητικά ακούσματα. Το σύνολο συντελεί ώστε η σχέση του επισκέπτη με την έκθεση να γίνεται ζωντανή, θερμή και φιλική.
Στο υπόγειο του νέου κτιρίου ανασκάφηκε από την 7η ΕΒΑ, το 1999, τμήμα παλαιοχριστιανικού λουτρικού συγκροτήματος, μέρος του οποίου διατηρείται κατά χώραν ως επισκέψιμο μνημείο.






Δεν υπάρχουν σχόλια: