Η απελευθέρωση του Βόλου πριν από 77 χρόνια..

 Οι Βολιώτες κατέκλυσαν την πλατεία Ελευθερίας
 γιορτάζοντας την απελευθέρωση της πόλης 

Η 19^η Οκτωβρίου 1944 αποτελεί μία ημερομηνία ορόσημο στη σύγχρονη Ιστορία του Βόλου, αφού τότε απελευθερώθηκε από τους Γερμανούς. Φέτος συμπληρώνονται 76 χρόνια από την ημέρα εκείνη που σήμανε το τέλος των μεγάλων δεινών που γνώρισε η πόλη από τους κατακτητές.
Η «μαύρη» περίοδος της Κατοχής, που διήρκησε τρία χρόνια κι επτά μήνες, έληξε εκείνο το πρωινό της Πέμπτης όταν οι πρώτοι έφιπποι άνδρες του ΕΛΑΣ μπήκαν στην πόλη δίνοντας το σύνθημα της απελευθέρωσης. Οι θυσίες των Βολιωτών υπήρξαν μεγάλες και ο αγώνας της Αντίστασης στην περιοχή μας βάφτηκε με αίμα, τόσο των αγωνιστών που πολέμησαν για την ελευθερία, όσο και των αθώων θυμάτων των ναζιστικών στρατευμάτων και των δοσίλογων συνεργατών τους.

Από τη δοξολογία που εψάλη στον Αγ. Νικόλαο
 την Κυριακή 22 Οκτωβρίου 1944

Έτσι, όταν οι στρατιώτες του ΕΛΑΣ εισήλθαν ως ελευθερωτές στο Βόλο, η αντίδραση του κόσμου ήταν συγκλονιστική. Μία απέραντη λαοθάλασσα είχε πλημμυρίσει τους δρόμους της πόλης. Συνθήματα για την ελευθερία ακούγονταν παντού, ενώ ελληνικές σημαίες κυμάτιζαν στα χέρια εκείνων που γιόρταζαν την αποχώρηση των Γερμανών. Οι φωτογραφίες που υπάρχουν από την απελευθέρωση του Βόλου παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον. Πρόκειται για ξεχωριστά τεκμήρια που λήφθηκαν από τους φωτογράφους της εποχής και αποτυπώνουν το σκηνικό που επικράτησε πριν από 76 χρόνια στην πόλη. Συγκλονιστικά είναι και τα δημοσιεύματα της εποχής, αφού ο τοπικός Τύπος περιέγραψε μοναδικά την αποχώρηση των κατοχικών δυνάμεων, όπως φαίνεται και από το παρακάτω απόσπασμα: <<Ο Βόλος στις 19/10/1944 και προτού βραδιάσει, αντίκριζε με τα μάτια της ψυχής του, το θεσπέσιο όραμα της ατίμητης λευτεριάς, που ξαναγύριζε έπειτα από χωρισμό 3,5 ετών. Και ξαναγύριζε περήφανα, γιατί το έθνος για να κάνει γρήγορο, όσο και τιμημένο το γυρισμό της, γνώρισε όλες τις θυσίες και τις πιο πικρές δοκιμασίες. Το βράδυ της ίδιας ημέρας, λαός και στρατός, ο στρατός που δημιουργήθηκε στα βουνά εκ του μηδενός και κατέβαινε στην πόλη ύστερα από πολλούς αγώνες, με περήφανη την σημαία, ενώνονταν σε παραλήρημα χαράς και πατριωτικού ενθουσιασμού. Η 19^η Οκτωβρίου 1944 θα μείνει για τον τόπο μας ημέρα ιστορική>> 
Οι τελευταίες ημέρες της Κατοχής

Συγκεντρωμένο πλήθος έξω από την εκκλησία της
Ανάληψης, με φόντο τα σπασμένα παράθυρα του
ναού εξαιτίας των βομβαρδισμών

Οι τελευταίες ημέρες της Κατοχής δεν κύλησαν αναίμακτα για το Βόλο, ενώ η φυγή των Γερμανών συνοδεύτηκε από αιματηρές συγκρούσεις με τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ. Η πείνα και οι εκτελέσεις αποτέλεσαν το φρικαλέο δίπτυχο της ιταλογερμανικής παρουσίας στο Βόλο. Οι παλαιότεροι ακόμη θυμούνται την αιματοβαμμένη Κίτρινη Αποθήκη, τους δεκάδες νεκρούς από το λιμό που κορυφώθηκε το 1942, τις φυλακές στην οδό Αλεξάνδρας, το ολοκαύτωμα σε Δράκεια και Ριζόμυλο, αλλά και τις μαζικές εκτελέσεις σε πολλά άλλα χωριά. Η αποχώρηση των Γερμανών από τα εδάφη της Θεσσαλίας έγινε τμηματικά. Από τις αρχές Οκτωβρίου στο λιμάνι του Βόλου άρχισαν να καταπλέουν πλοία που μετέφεραν εδώ στρατεύματα από τη Νότια Ελλάδα και τα νησιά. Στις 11/10 έχουμε την πρώτη επιδρομή της βρετανικής αεροπορίας στην πόλη, που έπληξε ένα γερμανικό πλοίο, ενώ δύο ημέρες αργότερα αεροπλάνα της RAF προκαλούν βαρύτατες απώλειες στις γερμανικές δυνάμεις, με τον Βόλο να συγκλονίζεται από τον βομβαρδισμό. Τα κατοχικά στρατεύματα συνέχιζαν να αποχωρούν οδικώς με προορισμό τη Λάρισα, υπό την προστασία του πυροβολικού που έβαλε εναντίον των ανταρτών στα υψώματα του Κάκκαβου και του Λατομείου. Ωστόσο, οι άνδρες του 54^ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ δεν πτοούνται και επιτίθενται με επιτυχία στις γερμανικές φάλαγγες, που υπέστησαν σημαντικές απώλειες καθ’ οδόν προς τη γειτονική Λάρισα. Οι εναπομείνασες γερμανικές δυνάμεις προτού αποχωρήσουν, άρχισαν τις καταστροφές σε υποδομές της πόλης. Αρχικά κατέστρεψαν το σιδηρόδρομο, ενώ επόμενος στόχος τους ήταν το λιμάνι του Βόλου.

Το κατάμεστο λιμάνι του Βόλου. Χιλιάδες κόσμου
 πανηγυρίζουν την αποχώρηση των
 Γερμανών κατακτητών

Εν τέλει ανατινάχθηκε μόνο ένα μέρος του λιμενοβραχίονα, παρότι είχαν υπονομεύσει με εκρηκτικά ολόκληρο το λιμένα. Το βράδυ της Τετάρτης 18 Οκτωβρίου κύλησε με αγωνία για χιλιάδες Βολιώτες, αφού εκφράζονταν φόβοι για νέο χτύπημα των Γερμανών. Ενδεικτικές ήταν οι φήμες για την ανατίναξη του κτιρίου Παπαστράτου στην παραλία, οι οποίες, όπως ήταν φυσικό, προκάλεσαν τεράστια ανησυχία σε ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού, αλλά στο τέλος οι διαδόσεις δεν επιβεβαιώθηκαν προς μεγάλη ανακούφιση όλων. Οι ώρες κύλησαν με αγωνία, αλλά το βαρύ σκοτάδι της σκλαβιάς διαλυόταν μία για πάντα, ενώ στον ορίζοντα γλυκοχάραζε η πολυπόθητη ελευθερία. Καθώς ξημέρωνε η Πέμπτη, οι κρίκοι από τα δεσμά της Κατοχής έσπαζαν και οι Βολιώτες ετοιμάζονταν να αναπνεύσουν και πάλι ελεύθεροι. 
Η πορεία από την απελευθέρωση στο διχασμό
Όσοι μετείχαν στις πανηγυρικές εκδηλώσεις εκείνων των ημερών, σίγουρα δεν φαντάζονταν την τροπή που θα έπαιρναν τα πράγματα λίγο αργότερα κι ότι η Ελλάδα θα πληγωνόταν τόσο βαθιά από τον Εμφύλιο που θα ξεσπούσε. Το ενωτικό κλίμα της απελευθέρωσης από τους Γερμανούς (οι τελευταίοι εγκατέλειψαν τη χώρα μας δύο εβδομάδες αργότερα και πιο συγκεκριμένα στις 3/11/44)  γρήγορα αποτέλεσε παρελθόν.