Λυκούργος Καλλέργης 1914 – 2011

Έλληνας ηθοποιός. μεταφραστής, σκηνοθέτης και πολιτικός (ΚΚΕ). Υπήρξε από τις σημαντικές προσωπικότητες του νεοελληνικού θεάτρου.

Ο Λυκούργος Καλλέργης γεννήθηκε στις 7 Μαρτίου 1914 στο Χουμέρι Μυλοποτάμου Κρήτης. Καταγόταν από οικογένεια Κρητικών οπλαρχηγών και ήταν γιος του πρωτοπόρου σοσιαλιστή Σταύρου Καλλέργη (1865-1926), πρωτεργάτη της Εργατικής Πρωτομαγιάς στην Ελλάδα.

Σπούδασε στη δραματική σχολή της «Λαϊκής Σκηνής» του Καρόλου Κουν και έκανε την πρώτη του εμφάνιση το 1934 στον ρόλο του Πανάρετου στην «Ερωφίλη» του Γεωργίου Χορτάτση.

Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και πρωταγωνιστής του Θεάτρου Τέχνης (1942-1950), όπου έμελλε να γνωρίσει την πρώτη σύζυγό του, επίσης ηθοποιό, Μαρία Φωκά, η οποία βρέθηκε κατηγoρούμενη το 1952 στην δίκη Μπελογιάννη. Μαζί της απέκτησε μια κόρη, ενώ από τον δεύτερο γάμο του με την ηθοποιό Τζένη Κολάρου, έναν γιο.

Στην πολύχρονη διαδρομή του στην ελληνική θεατρική σκηνή, ερμήνευσε πλήθος ρόλων σε σπουδαία έργα του ελληνικού και διεθνούς ρεπερτορίου. Πρωταγωνίστησε σε πολλούς θιάσους του ελεύθερου θεάτρου και επί 18 χρόνια στο Εθνικό Θέατρο, του οποίου και διετέλεσε καθηγητής της Δραματικής Σχολής. Συνεργάστηκε με όλα τα μεγάλα ονόματα του ελληνικού θεάτρου: Μαρίκα Κοτοπούλη, Κατερίνα Ανδρεάδη, Αιμίλιο Βεάκη, Κατίνα Παξινού, Αλέξη Μινωτή κ.ά.

΄Επαιξε σε πολλές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, ξεκινώντας το 1949 από τον «Κόκκινο Βράχο» του Γρηγόρη Γρηγορίου και ολοκληρώνοντας την παρουσία του στην μεγάλη οθόνη το 2001 με τον «Αλέξανδρο και Αϊσέ» του Δημήτρη Κολλάτου. Συμμετείχε στις σειρές «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» (1975) και «Πανθέοι» (1977), που έγραψαν ιστορία στα ελληνικά τηλεοπτικά χρονικά.

Διετέλεσε γενικός γραμματέας του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών για μια δεκαετία από το 1956 και για μικρό διάστημα πρόεδρος. Επίσης, υπήρξε πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος - Ακροάματος καθώς και Αντιπρόεδρος του Ταμείου Συντάξεως Ηθοποιών. Το 2007, αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του τμήματος Θεατρικών Σπουδών τουΠανεπιστημίου Αθηνών.

Στις εκλογές της 20ης Νοεμβρίου 1977 κατήλθε υποψήφιος με το ΚΚΕ και εξελέγη βουλευτής στην Α΄ Περιφέρεια Αθηνών.

Στο συγγραφικό του έργο περιλαμβάνονται μεταφράσεις θεατρικών έργων (Τσέχοφ, Γκόγκολ, Γκόρκι, Μπάρι, Πρίσλεϋ), η  συλλογή στοχασμών «Συγκομιδή Ιδεών Αγαθών», το ιστορικό έργο «Σταύρος Καλλέργης: Το Διεθνές Σοσιελεργατικό Κίνημα από τον 19ο αιώνα και ο υπαρκτός σοσιαλισμός» και η αυτοβιογραφία του «Λυκούργος Καλλέργης: Στο διάβα του πολυτάραχου 20ου Αιώνα».

Ο Λυκούργος Καλλέργης πέθανε στις 27 Αυγούστου 2011 στο νοσοκομείο «Γ. Γεννηματάς» της Αθήνας, όπου νοσηλευόταν με σοβαρά προβλήματα υγείας, σε ηλικία 97 ετών.