Πρωτοχρονιά 2017 σε έναν κόσμο διψασμένο για ελπίδα. Γιορτινές μελωδίες, πανδαισία χρωμάτων, πλημμύρα από φως ξεχύθηκαν από παντού για να διασωθεί η μαγεία της γιορτής, για να ζεσταθούν οι σφιγμένες καρδιές. Παράλληλα, όμως, εκατομμύρια μάτια σε όλη τη γη καρφώθηκαν στοχαστικά στους δείκτες των ρολογιών, που μετρούσαν ρυθμικά τις στιγμές στην αλλαγή του χρόνου. Μια σιωπηλή τελετουργία, αποκαλυπτική της ανάγκης να σβήσει κάτι παλιό, να αναστηθεί κάτι καινούργιο. Ζωηρή προσδοκία για μια αλλαγή λυτρωτική, για μια νέα πορεία.
Και ο καινούργιος χρόνος ήλθε! Στεκόμαστε με δέος στο κατώφλι του, επιχειρώντας να διεισδύσουμε στην ουσία του, να διερευνήσουμε τη σημασία του και τα μυστήριά του. Οπωσδήποτε, ο χρόνος, η πιο φοβερή και ανεξιχνίαστη δύναμη στον κόσμο, που δεν τιθασεύεται και όλα τα μεταβάλλει, δεν αλλάζει ο ίδιος. Δεν είναι ούτε παλιός ούτε καινούργιος. απλώς συνεχίζει την ακατάπαυστη ροή του αναρίθμητους αιώνες τώρα, από τη μεγαλειώδη εκείνη στιγμή, που αντήχησε το παντοδύναμο και παντοκρατορικό «γενηθήτω» την πρώτη ημέρα της Δημιουργίας. Υπήρξε έκτοτε ανθρώπινη ανάγκη να προσδώσει στο χρόνο χαρακτηριστικά, να τον ορίσει ως μέγεθος, να τον μετρήσει ως διάρκεια, να τον μελετήσει ακόμα και στο μοντέλο του χωροχρόνου. Να τον θεωρήσει ως μια αέναη κίνηση ανάμεσα στο θεϊκό άπειρο και στο χειροπιαστό παρόν. Κι αν κάποιοι αμφισβήτησαν την ύπαρξή του, κι αν άλλοι την θεώρησαν αίνιγμα για την επιστήμη, το βέβαιο είναι ότι η παράμετρος «χρόνος» είναι τόσο σημαντική στη ζωή μας, ώστε είναι αδύνατον να φανταστούμε κάποια πτυχή της ανεξάρτητα από το χρόνο. Οι στιγμές του είναι εκείνες που δίνουν νόημα και υπόσταση στα βήματα και στα όνειρά μας. Οι στιγμές είναι εκείνες, που όσο κι αν φαίνονται μικρές κι ασήμαντες, μπορούν να δώσουν στη ζωή μας άπειρη αξία και προοπτική αιωνιότητας. Είναι, συνεπώς, εξαιρετικά πολύτιμες, και καθώς είναι αδυσώπητη η κλεψύδρα του χρόνου, δεν μένουν περιθώρια να τις ξοδεύουμε αλόγιστα.
«Μην κοιτάζεις το ρολόι σου. Κάνε ό,τι κάνει. Προχώρει. Πέρασε σε κάτι καινούργιο», συμβουλεύει εύστοχα σύγχρονος στοχαστής. Και όπως θα έλεγε ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος:
Βρες χρόνο για δουλειά – αυτό είναι το τίμημα της επιτυχίας.
Βρες χρόνο για σκέψη – αυτό είναι η πηγή της δύναμης.
Βρες χρόνο να γελάς – αυτό είναι η μουσική της ψυχής.
Βρες χρόνο για όνειρα – αυτά θα τραβήξουν το όχημά σου ως τ’ αστέρια.
Βρες χρόνο ν’ αγαπάς και ν’ αγαπιέσαι – αυτό είναι προνόμιο θεϊκό.
Ο κόσμος θα συνεχίσει να πορεύεται, αναζητώντας ένα μοτίβο ευτυχίας. Το φως θα διαδέχεται το σκοτάδι, η μέρα θα διαδέχεται τη νύχτα. Ο χρόνος θα κυλάει στην αιώνια πορεία του. «Εσύ όμως πρόσεχε, ποτέ μη μένεις στο ίδιο σημείο», προτρέπει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, «να είσαι ευκίνητος, αεικίνητος, σε διαρκή άνοδο, με διάθεση για αύξηση, για πρόοδο και τελειότητα». Η αρετή δεν σταματάει πουθενά, «το πέρας απέραντον κέκτηται». Και η προτροπή του θείου λόγου στο ίδιο κατατείνει: «ο άγιος αγιασθήτω έτι», διαβάζουμε στην Αποκάλυψη. Είναι σύμφυτη, άλλωστε, στην ανθρώπινη υπόστασή μας η ακατανίκητη διάθεση να κατευθυνόμαστε προς το ανώτερο, που όλοι ποθούμε. Οι δυνατότητές μας είναι απροσμέτρητες, χάρη στην πνοή, που μας έδωσε ο Πλαστουργός, για κάτι ομορφότερο, καλύτερο, αληθινό στη ζωή μας. Σε εμάς εναπόκειται να εργαστούμε για την «καλή αλλοίωσή μας», να ενδυθούμε «τον καινόν άνθρωπον», διαρκώς ανανεούμενοι τω πνεύματι», όπως παρακινεί ο Απόστολος Παύλος.
Αυτή η κίνηση προς τα υψηλότερα και αγιώτερα συνιστά την ουσιαστική αλλαγή από το παλιό σε κάτι νέο, την είσοδό μας σε δρόμο, τρόπο και χρόνο καινούργιο.
Βέβαια, όσο ο χρόνος της ζωής θα κυλά, δεν θα εκλείπουν οι δυσκολίες, και τα προβλήματα, υπαρκτά και αναμφισβήτητα, θα μας ταλανίζουν. Αρρώστιες που γονατίζουν την αντοχή μας, τρικυμισμένες σχέσεις, οικονομική κρίση, εργασιακά αδιέξοδα, δεν θα σταματήσουν να πληγώνουν τα ενδότερα και ανεξερεύνητα βάθη της ψυχής μας. Όμως, η κάθε μέρα που έρχεται, η κάθε στιγμή που σημαίνουν οι δείκτες του ρολογιού, είναι ασύλληπτα μοναδικές. Μια ευκαιρία να αποθέσουμε με εμπιστοσύνη το τιμόνι της ζωής μας στα χέρια εκείνα που κυβερνούν τα σύμπαντα. Κι αν φοβόμαστε τη φθορά και τον θάνατο, όπου μας οδηγεί ο πανδαμάτωρ χρόνος, ζει Κύριος ο Παντοκράτωρ, «ο καιρούς και χρόνους εν τη ιδία εξουσία θέμενος», «ο λυτρούμενος εκ φθοράς την ζωήν μας». Κοντά Του «ανακαινισθήσεται ως αετού η νεότης» μας. Η χάρη Του «αφθαρτίζει και καινοποιεί».
Καινούργιος χρόνος πάλι ξημερώνει! Ας τον ατενίσουμε με αισιοδοξία και με ελπίδα, απλώνοντας τους στόχους μας στην κατεύθυνση της προσωπικής μας ανακαίνισης. Ας πορευθούμε μετουσιώνοντας την καθημερινότητα της ζωής μας σε αγώνα καθομοίωσής μας με Εκείνον, που ευδόκησε να εισέλθουμε στον «νέον ενιαυτόν της Χρηστότητός Του». Και ας είμαστε απόλυτα βέβαιοι ότι η προσπάθειά μας θα ευλογηθεί με δώρα ουράνια και με τον πλούτο της θείας αγάπης.
Και ο καινούργιος χρόνος ήλθε! Στεκόμαστε με δέος στο κατώφλι του, επιχειρώντας να διεισδύσουμε στην ουσία του, να διερευνήσουμε τη σημασία του και τα μυστήριά του. Οπωσδήποτε, ο χρόνος, η πιο φοβερή και ανεξιχνίαστη δύναμη στον κόσμο, που δεν τιθασεύεται και όλα τα μεταβάλλει, δεν αλλάζει ο ίδιος. Δεν είναι ούτε παλιός ούτε καινούργιος. απλώς συνεχίζει την ακατάπαυστη ροή του αναρίθμητους αιώνες τώρα, από τη μεγαλειώδη εκείνη στιγμή, που αντήχησε το παντοδύναμο και παντοκρατορικό «γενηθήτω» την πρώτη ημέρα της Δημιουργίας. Υπήρξε έκτοτε ανθρώπινη ανάγκη να προσδώσει στο χρόνο χαρακτηριστικά, να τον ορίσει ως μέγεθος, να τον μετρήσει ως διάρκεια, να τον μελετήσει ακόμα και στο μοντέλο του χωροχρόνου. Να τον θεωρήσει ως μια αέναη κίνηση ανάμεσα στο θεϊκό άπειρο και στο χειροπιαστό παρόν. Κι αν κάποιοι αμφισβήτησαν την ύπαρξή του, κι αν άλλοι την θεώρησαν αίνιγμα για την επιστήμη, το βέβαιο είναι ότι η παράμετρος «χρόνος» είναι τόσο σημαντική στη ζωή μας, ώστε είναι αδύνατον να φανταστούμε κάποια πτυχή της ανεξάρτητα από το χρόνο. Οι στιγμές του είναι εκείνες που δίνουν νόημα και υπόσταση στα βήματα και στα όνειρά μας. Οι στιγμές είναι εκείνες, που όσο κι αν φαίνονται μικρές κι ασήμαντες, μπορούν να δώσουν στη ζωή μας άπειρη αξία και προοπτική αιωνιότητας. Είναι, συνεπώς, εξαιρετικά πολύτιμες, και καθώς είναι αδυσώπητη η κλεψύδρα του χρόνου, δεν μένουν περιθώρια να τις ξοδεύουμε αλόγιστα.
«Μην κοιτάζεις το ρολόι σου. Κάνε ό,τι κάνει. Προχώρει. Πέρασε σε κάτι καινούργιο», συμβουλεύει εύστοχα σύγχρονος στοχαστής. Και όπως θα έλεγε ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος:
Βρες χρόνο για δουλειά – αυτό είναι το τίμημα της επιτυχίας.
Βρες χρόνο για σκέψη – αυτό είναι η πηγή της δύναμης.
Βρες χρόνο να γελάς – αυτό είναι η μουσική της ψυχής.
Βρες χρόνο για όνειρα – αυτά θα τραβήξουν το όχημά σου ως τ’ αστέρια.
Βρες χρόνο ν’ αγαπάς και ν’ αγαπιέσαι – αυτό είναι προνόμιο θεϊκό.
Ο κόσμος θα συνεχίσει να πορεύεται, αναζητώντας ένα μοτίβο ευτυχίας. Το φως θα διαδέχεται το σκοτάδι, η μέρα θα διαδέχεται τη νύχτα. Ο χρόνος θα κυλάει στην αιώνια πορεία του. «Εσύ όμως πρόσεχε, ποτέ μη μένεις στο ίδιο σημείο», προτρέπει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, «να είσαι ευκίνητος, αεικίνητος, σε διαρκή άνοδο, με διάθεση για αύξηση, για πρόοδο και τελειότητα». Η αρετή δεν σταματάει πουθενά, «το πέρας απέραντον κέκτηται». Και η προτροπή του θείου λόγου στο ίδιο κατατείνει: «ο άγιος αγιασθήτω έτι», διαβάζουμε στην Αποκάλυψη. Είναι σύμφυτη, άλλωστε, στην ανθρώπινη υπόστασή μας η ακατανίκητη διάθεση να κατευθυνόμαστε προς το ανώτερο, που όλοι ποθούμε. Οι δυνατότητές μας είναι απροσμέτρητες, χάρη στην πνοή, που μας έδωσε ο Πλαστουργός, για κάτι ομορφότερο, καλύτερο, αληθινό στη ζωή μας. Σε εμάς εναπόκειται να εργαστούμε για την «καλή αλλοίωσή μας», να ενδυθούμε «τον καινόν άνθρωπον», διαρκώς ανανεούμενοι τω πνεύματι», όπως παρακινεί ο Απόστολος Παύλος.
Αυτή η κίνηση προς τα υψηλότερα και αγιώτερα συνιστά την ουσιαστική αλλαγή από το παλιό σε κάτι νέο, την είσοδό μας σε δρόμο, τρόπο και χρόνο καινούργιο.
Βέβαια, όσο ο χρόνος της ζωής θα κυλά, δεν θα εκλείπουν οι δυσκολίες, και τα προβλήματα, υπαρκτά και αναμφισβήτητα, θα μας ταλανίζουν. Αρρώστιες που γονατίζουν την αντοχή μας, τρικυμισμένες σχέσεις, οικονομική κρίση, εργασιακά αδιέξοδα, δεν θα σταματήσουν να πληγώνουν τα ενδότερα και ανεξερεύνητα βάθη της ψυχής μας. Όμως, η κάθε μέρα που έρχεται, η κάθε στιγμή που σημαίνουν οι δείκτες του ρολογιού, είναι ασύλληπτα μοναδικές. Μια ευκαιρία να αποθέσουμε με εμπιστοσύνη το τιμόνι της ζωής μας στα χέρια εκείνα που κυβερνούν τα σύμπαντα. Κι αν φοβόμαστε τη φθορά και τον θάνατο, όπου μας οδηγεί ο πανδαμάτωρ χρόνος, ζει Κύριος ο Παντοκράτωρ, «ο καιρούς και χρόνους εν τη ιδία εξουσία θέμενος», «ο λυτρούμενος εκ φθοράς την ζωήν μας». Κοντά Του «ανακαινισθήσεται ως αετού η νεότης» μας. Η χάρη Του «αφθαρτίζει και καινοποιεί».
Καινούργιος χρόνος πάλι ξημερώνει! Ας τον ατενίσουμε με αισιοδοξία και με ελπίδα, απλώνοντας τους στόχους μας στην κατεύθυνση της προσωπικής μας ανακαίνισης. Ας πορευθούμε μετουσιώνοντας την καθημερινότητα της ζωής μας σε αγώνα καθομοίωσής μας με Εκείνον, που ευδόκησε να εισέλθουμε στον «νέον ενιαυτόν της Χρηστότητός Του». Και ας είμαστε απόλυτα βέβαιοι ότι η προσπάθειά μας θα ευλογηθεί με δώρα ουράνια και με τον πλούτο της θείας αγάπης.
Καλή και ευλογημένη χρονιά σε όλους!
Με όλη μου την πατρική αγάπη
Με όλη μου την πατρική αγάπη
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ ΙΓΝΑΤΙΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου